Geografijja, sáme pládna (GEO02‑02)
Máhtudakulme ja árvustallam
Máhtudakulme
Åhpadusá ulmme le oahppe galggá máhttet
- åtsådit ja åvddånbuktet geografijjalasj vidjurijt ja prosessajt iesjguhtiklágásj gáldoj baktu masi aj kárta gulluji
- tjielggit gåktu sisŋeldis ja ålgoldis fámo li hábbmim duov dáv duobddágav, ja åtsådit ja buktet buojkulvisájt gåktu ulmutja gudi dåppe årru, máhtti ressursajt ávkástallat
- árvvaladdat iesjguhtiklágásj berustimijt ma gulluji ressurssa- ja areállaadnuj Vuonan, Sámen ja nuorttaguovlojn
- reflektierit ietjas ressurssaano ja Vuona ja Sáme ressurssaano badjel globála ja guoddelis perspektijvan
- åtsådit gåktu dálkádakrievddadusá vájkkudi luonnduj ja sebrudahkaj Sámen, regionála ja globála dásen
- åtsådit ja tjielggit ájggeguovddelis luonndo- jali biráshiehtedile sivájt ja vájkkudusájt ulmutjijda, sebrudahkaj ja luonnduj
- tjielggit demografijjalasj rievddadusáj sivájt ja árvvaladdat iellemdilijt moatten sajen væráldin
- tjadádit diehtotjoahkkimav geografijjalasj ássjijt guoradalátjit ja åvddånbuvtátjit
Åhpadattijn árvustallam
Åhpadattijn árvustallam galggá viehkken åvdedit oahppamav ja fáhkamáhtudagáv åvddånahttet. Oahppe vuosedi ja åvddånahtti máhtudagáv geografijjan gå adni máhtov luondo ja sebrudagáj birra åtsådittjat ja reflektierit iesjguhtiklágásj geografijjalasj vidjurij birra. Sij aj åvddånahtti máhtudagáv gå guoradalli ja vuosedi dádjadusáv geografijjalasj prosessajs, ja vuojnni dáhpádusáj ja rievddadusáj aktijvuodajt iesjguhtik geografijjalasj dásijn. Åhpadiddje galggá dilev láhtjet oahppijoassálasstemij ja arvusmahttet oahppammiellaj njálmálasj, tjálalasj ja praktihkalasj barggovuogij baktu, vaj oahppe máhtti åttjudit ja vuosedit máhtudagáv geografijjan. Åhpadiddje ja oahppe galggi ságastallat oahppij åvddånime birra geografijjan. Oahppe galggi bessat gæhttjaladdat. Dajna máhtudagájn mav oahppe vuosedi, galggi bessat moalgget majt ietjasa mielas bukti, ja ietjas fágalasj åvddånime badjel reflektierit. Åhpadiddje galggá bagádallat ienep oahppama gáktuj ja åhpadimev hiebadit navti váj oahppe bessi adnet rádijt åvdedittjat ietjasa máhtov ja dádjadusáv gåktu ulmutja ja luonndo vájkkudi nubbe nubbáj.
Loahppaárvustallam
Åbbålasjkarakterra galggá gåvvidit oahppe åbbålasj máhtudagáv geografijjan gå åhpadusáv ålli. Åhpadiddje galggá plánit ja dilev láhtjet váj oahppe bessi vuosedit ietjasa máhtudagáv målsudahkes vuogij majda gulluji dádjadibme, refleksjåvnnå ja lájttális ájádallam iesjgeŋga dilijn. Åhpadiddje galggá biedjat karakterav geografijjan máhtudagá milta mav oahppe la vuosedam gå la máhtojt ja tjehpudagájt aktan adnám.