Histåvrå, sáme (HIS02‑03)
Guovdásj elementa
Histåvrrådiedulasjvuohta
Oahppe galggi dádjadit sij ietja li histåvrås hábbmiduvvam ja ietja histåvråv hábbmiji vássám ájgijn, dálásjájgijn ja boahtteájgijn. Oahppe åvddånahtti histåvrå diedulasjvuodav gå åtsådi histåvråv, åttjudi gálldokritihkalasj tjehpudagáv ja bukti vuojnnet iesjguhtik perspektijvajt ja aktijvuodajt fágan. Dasi duodden galggi oahppe máhttet åvddånahttet histåvrålasj empatijjav, sæmmi mutto gå histåvrålasj bajep gåvåv åttjudi.
Guoradalle histåvrrå ja gálldokritihkalasj diedulasjvuohta
Oahppe galggi máhttet imájdallat ja reflektierit ja árvustallat gåktu máhtto åvdepájge birra sjaddá. Sij galggi máhttet vuosedit ietjasa diehtemvájnogisvuodav ja dåjmalattjat åttjudit máhtov ja ietja hábbmit máhtov gå guoradallamijt tjadádi ja subttsasijt hábbmiji. Oahppe galggi máhttet viedtjat, dålkkut ja adnet histåvrålasj materiálajt gálldon ietjasa histåvrrågåvvidimijn. Gálldokritihkalasj diedulasjvuodan la sáhka máhttet mierredit masi histåvrålasj materiálla máhttá aneduvvat, ja man mudduj da máhtti mijá gatjálvisájt tjalmostahttet. Oahppe galggi dádjadit jut vánes gáldo soajtti máhtov ráddjit.
Histåvrålasj empatijja, aktijvuoda ja perspektijva
Oahppe galggi máhttet árvustallat åvdep ájge dagojt, dáhpádusájt ja fenomienaj aktijvuodajt ja dádjadit jut iesjguhtik vuojno vájkkudi gåktu åvdep ájgge dádjaduvvá ja gåvviduvvá. Sij galggi máhttet árvustallat vejulasj sivva- ja vájkkudusaktijvuodajt vássám ájgen ja manen vuogádagá ja fenomiena rievddi jali li stádása. Oahppe galggi máhttet dádjadit åvdep ájge ulmutjij hásstalusájt ja dagojt. Sæmmi bále galggi aj dádjadit jut histåvrålasj åvddånibme ij lim mierreduvvam, valla lij ulmutjij válljimij ja vuorodimij duogen.
Åvdep ájge, dálásj ájge ja boahtte ájge ulmutja ja sebrudagá
Oahppe galggi åttjudit dádjadusáv ja bajep gåvåv ájnas histåvrålasj sisanos ja ájnas tiemájs ja ájggegávdajs Vuona ja rijkajgasskasasj histåvrån stuorra gatjálvisáj bargadijn. Sij galggi máhttet vuojnnet histåvrå aktijvuodajt ja jut åvddånahttema merka aktij tjanáduvvi. Oahppe galggi máhttet vuojnnet majt vássám ájgge merkaj allasisá dálásj ájgen ja boahtte ájgijda. Gåktu ulmutja li biebmojt åttjudam ja bierggim ja hábbmim ja juohkám boanndudagájt ja ressursajt? Gåktu li ulmutja ietjasa organisierim sebrudahkan? Gåktu li ulmutja guládallam ja ietjá ulmutjij æjvvalam? Gåktu ulmutja li sihke rijdojt hállsjedam, viessum rijdoj ja tjoavddám rijdojt, valla aj buktám ráfen viessot aktan? Gåktu li ulmutja definieriduvvam, gåktu li ietjasa definierim, ja gåktu li ietjasa sajev væráldin dádjadam?