Dárogiella ohppiide geain lea sámegiella vuosttašgiellan - oahppoplána (NOR3-03)

Vuođđogálggat leat integrerejuvvon gelbbolašvuođamihttomeriide gos dat leat mielde ovdánahttimin fágagelbbolašvuođa ja leat maid oassin das. Dárogielfágas áddejuvvojit vuođđogálggat ná:

Njálmmálaš gálggat dárogielas lea duddjot áddejumi guldaleami, ságastallama ja hállama bokte, ja máhttit heivehit giela ulbmilii ja vuostáiváldái. Njálmmálaš gálggaid ovdánahttin dárogielas eaktuda systemáhtalaččat bargat njálmmálaš šáŋŋeriiguin ja strategiijaiguin dađistaga ain eanet kompleaksa guldalan- ja hállandilálašvuođain. Dát mearkkaša máhttit plánet ja ovdanbuktit iešguđetlágan njálmmálaš ovdanbuktimiid ja geavahit njálmmálaš giela dađistaga ain deaivileappot ja nyanserejuvvon ságastallamiin ja earálágan njálmmálaš teavsttain, vaikko gáibádusat njálmmálaš giellagelbui eai leat nu garrasat go ohppiide geain lea dárogiella vuosttašgiellan. Dát mearkkaša dasto guldalit aktiivvalaččat, ja áddet ja ságastallat dárogielfágalaš fáttáid, čuolmmaid ja teavsttaid mat šaddet ain guhkit ja váddásat.

Máhttit čállit dárogiela lea ovdanbuktit iežas ulbmillaččat ja gulahallat earáiguin čállingiela geavaheami bokte. Dát leat maiddái vuohki ovdánahttit ja struktureret ideaid ja jurdagiid ja vuohki oahppat. Čállit teavsttaid máŋggalágan šáŋŋeriin šearpmas ja báhpáris lea suorgi masa sámegiel- ja dárogielfágas oktasaččat lea erenoamáš ovddasvástádus. Dát mearkkaša máhttit plánet, hábmet ja gieđahallat dađistaga ain eanet kompleaksa teavsttaid mat leat heivehuvvon ulbmilii ja vuostáiváldái, vaikko gáibádusat čálalaš giellagelbui eai leat seamma garrasat go ohppiide geain lea dárogiella vuosttašgiellan. Čálalaš gálggaid ovdánahttin dárogielas eaktuda systemáhtalaččat bargat formálalaš čállingálggaiguin, teakstamáhtuin ja iešguđet čállinstrategiijaiguin.

Máhttit lohkat dárogiela lea duddjot oaivila teavsttain iešguđetlágan šáŋŋeriin dálá áiggis ja ovdalis áiggis. Dát mearkkaša beroštuvvat teavsttaide ja áddegoahtit eará olbmuid jurdagiid, eallima, vásáhusaid ja hutkáivuođa, ja hárjehit gálggaid buohtastahttit iešguđet áiggiid ja kultuvrraid teavsttaid. Dát mearkkaša dasto máhttit háhkat dieđuid ja áddet iešguđetlágan teavsttaid jurdagiid ja ovdanbuktimiid šearpmas ja báhpáris, ja máhttit leat kritihkalaš ja iešheanalaš lohkkojuvvon teavsttaid ektui. Lohkangálggaid ovdánahttin dárogielfágas eaktuda ahte oahppit lohket dávjá ja olu, ja ahte sii barget systemáhtalaččat lohkanstrategiijaiguin mat leat heivehuvvon lohkanulbmilii ja fága iešguđet teavsttaide. Ovdáneapmi álgá vuođđodekodemis ja álkes teavsttaid áddemis dasa ahte máhttit áddet, dulkot, reflekteret ja árvvoštallat dađistaga eanet kompleaksa teavsttaid iešguđet šáŋŋeriin.

Máhttit rehkenastit dárogielas lea dulkot ja áddet dieđuid teavsttain main leat logut, sturrodagat dahje geometralaš govvosat. Dát mearkkaša máhttit árvvoštallat, reflekteret ja kommuniseret ovttastuvvon teavsttaid main leat gráfalaš ovdanbuktimat, tabeallat ja statistihkat. Rehkenastingálggaid ovdánahttin dárogielfágas mearkkaša duddjot ollislaš oaivila dađistaga váttásmuvvi teavsttain main iešguđet ovdanbuktinvugiid ferte geahččat oktilaččat.

Digitála gálggat dárogielas leat máhttit geavahit digitála reaidduid, mediaid ja resurssaid háhkat ja gieđahallat dieđuid, hábmet ja redigeret iešguđetlágan teavsttaid ja gulahallat earáiguin. Dán oktavuođas lea dehálaš máhttit árvvoštallat ja geavahit gálduid dihtomielalaččat. Digitála gálggaid ovdánahttin lea oassin lohkan- ja čállinoahpahallamis dárogielfágas, ja mearkkaša gávdnat, geavahit ja dađistaga árvvoštallat ja čujuhit digitála gálduide čálalaš ja njálmmálaš teavsttain, ja ieš buvttadit dađistaga eanet kompleaksa teavsttaid. Dasto mearkkaša dát ovdánahttit máhtu dahkkivuoigatvuođa ja personsuodjalusa birra, ja leat kritihkalaš ja iešheanalaš iešguđetlágan gálduid ektui.