Sámegiella nubbingiellan oahppoplána (SAS1-04)

Vuođđogálggat leat integrerejuvvon gelbbolašvuođamihttomeriide gos dat leat mielde ovdánahttime fágagelbbolašvuođa ja leat maid oassin fágagelbbolašvuođas. Sámegiella nubbingielas ipmirduvvojit vuođđogálggat ná:

Njálmmálaš gálggat sámegielas nubbingiellan lea máhttit guldalit ipmárdusain, hupmat, ságastallat ja máhttit heivehit giela ulbmilii ja vuostáiváldái. Njálmmálaš gálggaid ovddideapmái sámegiellafágas gullá bargat systemáhtalaččat doahpagiid oahpahallamiin ja giela geavahit dađistaga dárkileappot ja čielgaseappot ságastallamiin ja earalágan njálmmálaš teavsttain. Dasa gullá maiddái aktiiva guldaleapmi, ipmirdit ja ságaškuššat dađi mielde váddáset ja viidát áššiid. Gáibádusat sátneriggodaga, giellageavaheami ja formála hálddašeami dáfus eai datte leat seamma garrasat go ohppiide geain lea sámegiella vuosttašgiellan.

Máhttit lohkat sámegielas nubbingiellan lea ahte oažžut ipmárdusa iešguđetlágan šáŋŋeriid teavsttain. Dasa gullá vuodjudeapmi teavsttaide, ja olahit ipmárdusa ja beroštumi eará olbmuid jurdagiidda, eallimii ja vásáhusaide. Viidáseappot gullá dasa máhttu gávdnat dieđuid ja ipmirdit resoneremiid ja ovdanbuktimiid iešguđetlágan teavsttain šearpmas ja báhpiris, ja máhttit kritihkalaččat ja iešheanalaččat geahččat lohkkojuvvon teavsttaid. Ovdáneapmi manná álkis teavsttaid kodemis, dađistaga gáibideaddji teavsttaid ipmirdeapmái, oahppamii, dulkomii ja árvvoštallamii. Lohkangálggaid ovddideapmái sámegielas nubbingiellan gullá systemáhtalaš bargu lohkanstrategiijaiguin mat leat heivehuvvon lohkama ulbmilii ja iešguđetlágan teavsttaide fágas.

Máhttit čállit sámegielas lea albmanahttit ulbmillaš vugiin ja gulahallat earáiguin čállingiela bokte. Dat lea maiddái vuohki ovdánahttit ja struktureret fuomášumiid ja jurdagiid seammás go lea oahppanvuohki. Čállit iešguđetlágan teavsttaid giehtačállosiin ja dihtoriin lea suorgi mas dárogiel- ja sámegiellafágain ovttas lea earenoamáš ovddasvástádus. Dasa gullá ahte galgá nákcet plánet, hábmet ja gieđahallat teavsttaid mat leat heivehuvvon ulbmilii ja vuostáiváldái. Čálalaš gálggaid ovddideapmái sámegiellafágas gullá systemáhtalaš bargu ovddidit formála čállinmáhtu, ja iešguđetlágan čállinstrategiijaid bokte máhttigoahtit čállit dađistaga váddásit teavsttaid. Gáibádusat sátneriggodahkii, giellageavaheapmái ja formála hálddašeapmái eai leat dattege seamma garrasat go ohppiide geain lea sámegiella vuosttašgiellan.

Máhttit rehkenastit sámegielas lea máhttit dulkot ja ipmirdit informašuvnna teavsttain mat sisttisdollet loguid, sturrodagaid dahje geometralaš govvosiid. Dasa gullá máhttit árvvoštallat, reflekteret ja gulahallat ovttastuvvon teavsttaid birra mat sisttisdollet gráfalaš ovdanbuktimiid, tabeallaid ja statistihka. Rehkenastingálggaid ovddideapmái gullá ahte háhkat ollislaš oaivila dađistaga eambbo gáibideaddji teavsttain main iešguđetlágan albmanahttinvugiid ferte geahččat ovttas.

Digitála gálggat sámegielas, nu mo eará gielain, lea máhttit geavahit digitála reaidduid, mediaid ja resurssaid dieđuid viežžamii ja gieđahallamii, ja máhttit hábmet ja redigeret iešguđetlágan teavsttaid. Digitála reaiddut rahpet ođđa geainnuid giellaoahppanvejolašvuođaide ja gulahallamii earáiguin. Digitála gálggaid ovddideapmi lea oassin sámegiellafága lohkan- ja čállinoahpahusas, ja dasa gullá máhttu gávdnat, geavahit ja dađi mielde árvvoštallat ja čujuhit digitála gálduide iežas teakstabargguin.