Histovrije, saemien (HIS02‑03)
Maahtoeulmieh jïh vuarjasjimmie
Maahtoeulmieh jïh vuarjasjimmie jåa3 lissiebigkeme sïejhme studijemaahtoen mænngan
Lïerehtimmien ulmie lea learohke edtja maehtedh
- ussjedadtedh guktie åvtetje aejkie mijjem hammode goh almetjh, jïh guktie mijjen toelhkestimmieh åvtetje aejkeste leah baajnehtamme daaletje tïjjen goerkesistie jïh veanhtadimmijste båetijen aajkan
- digkiedidh mennie mieresne evtiedimmie ovmessie boelhkine lea mïerhkelgovveme orreme tsööpkemistie jallh kontinuiteeteste, jïh vuarjasjidh man åvteste akte heannadimmie åvtetje aejkien vihkele sjædta
- ussjedadtedh guktie åvtetje aejkie åtnasåvva voengesne jïh ovmessie aktöörijste jïh aajkoem digkiedidh daejnie histovrijeåtnojne
- åvtetje aejkiem goerehtidh viehkine dåeriesmoerh hammoedidh, gaavnedh, vuarjasjih jïh nuhtjedh joekehts materijellem jïh jïjtsh vaestiedassh åehpiedehtedh
- tjïelkestidh vihkeles jarkelimmieh guktie almetjh leah beapmoeh reebleme jïh eatnemevierhtieh nuhtjeme, jïh vihkelesvoetem daestie vuarjasjidh almetjidie jïh monnehke seabradahkese
- tjïelkestidh guktie åesiestimmie jïh ekonomeles systeemh leah faamoetsiehkide jïh almetji jieledh baajnehtamme
- seabradahkejarkelimmieh buerkiestidh antihken raejeste aareh orretïjjen raajan jïh vihkelesvoetem vuarjasjidh joekedæmman jïh legitimeeremasse faamoste jïh almetji nuepijste demokraateles meatan årrodh
- religijovnen sijjiem seabradahkesne buerkiestidh gaskeaalteren raejeste mijjen tïjjen raajan, jïh vuarjasjidh maam vihkelesvoete dïhte lea åtneme guktie almetjh leah jïjtjemse jïh mubpieh guarkeme
- åssjaldahkh jïh ideologijh tjïelkestidh mah leah våaroeminie orreme politihkeles jarkelimmide bïevnesetïjjen raejeste daan biejjien raajan jïh vihkelesvoetem daejstie vuarjasjidh juktie daajbaaletje demokratijem evtiedidh
- ussjedadtedh guktie teknologeles jarkelimmieh industrijelle revolusjovnen raejeste daan biejjien raajan leah almetji jieledem jarkelamme jïh veanhtadimmieh båetijen aajkan hammoedamme
- tjïelkestidh man åvteste almetjh leah jeatjah laantide vaanterdamme, jïh kultuvretjåanghkoeh digkiedidh ovmessie perspektijvijste
- tjïelkestidh man åvteste kolonijefaamoeh laantedajvh ritnin jïh vuarjasjidh konsekvenside destie
- digkiedidh man åvteste veartenedåarjoeh sjïdti jïh såemies jeatjah vihkeles dåaroeh jallh vigkieh 1900-låhkoen, jïh ussjedadtedh mejtie raeffiesjæjsjalimmieh leah raeffiem jïh liktemem sjugniedamme
- akten almetjen dahkoesijjiem jïh veeljemenuepieh goerehtidh vigkietsiehkine jïh konsekvensh vuarjasjidh dejstie veeljemijstie mejtie almetje lea vaalteme
- ussjedadtedh guktie ideologijh jïh ussjedimmievuekieh 1900-låhkoen jïh daan biejjien raajan lea dïedtelgimmie, terrorem jïh almetjebovvestimmiem vadteme goh holocaust
- ektiedimmiem digkiedidh tseegkemen gaskem aktede nasjonaale identiteeteste Nöörjesne jïh daaroedehtemepolitihke jïh ovreaktam saemieh leah dååjreme
- goerehtidh guktie almetjh leah byjjesfaamoedarjomen jïh lutniestimmien åvteste barkeme nöörjen jïh saemien histovrijisnie, jïh tjïelkestidh guktie dah seamma tïjjen lea viehkiehtamme demokratijem evtiedamme
- tjïelkestidh tryjjesvoeteevtiedimmiem Nöörjesne 1900-låhkoen jïh konsekvenside almetji jieliedasse digkiedidh
Jaabnan vuarjasjimmie
Jaabnan vuarjasjimmie edtja viehkiehtidh lïeremem eevtjedh jïh maahtoem faagesne evtiedidh. Learohkh maahtoem histovrijisnie jåa 3 - lissiebigkeme sïejhme studijemaahtose evtiedieh jïh vuesiehtieh gosse histovrijefaageles vuekieh jïh histovrijefaageles materijellem nuhtjieh vaestiedassh gaavnedh, jïh gosse guarkoeh almetji haestemh jïh dahkoeh histovrijes konteekstine. Learohkh aaj maahtoem evtiedieh jïh vuesiehtieh gosse ovmessie perspektijvh åehpiedehtieh åvtetjen aejkien heannadimmide, jïh gosse ussjededtieh guktie åehpiedehtemh åvtetje aejkeste åtnasuvvieh jïh guktie åvtetje aejkie viehkiehtieh dejtie baajnehtidh goh almetjh. Learohkh aaj maahtoem evtiedieh jïh vuesiehtieh gosse ovmessie perspektijvh åehpiedehtieh åvtetjen aejkien heannadimmide, jïh gosse ussjededtieh guktie åehpiedehtemh åvtetje aejkeste åtnasuvvieh jïh guktie åvtetje aejkie viehkiehtieh dejtie baajnehtidh goh almetjh. Learohkh aaj maahtoem evtiedieh jïh vuesiehtieh gosse ovmessie perspektijvh åehpiedehtieh åvtetjen aejkien heannadimmide, jïh gosse ussjededtieh guktie åehpiedehtemh åvtetje aejkeste åtnasuvvieh jïh guktie åvtetje aejkie viehkiehtieh dejtie baajnehtidh goh almetjh.
Lohkehtæjja edtja sjïehteladtedh guktie learohkh åadtjoeh meatan årrodh jïh lïeremelastose skreejrehtidh njaalmeldh, tjaaleldh jïh praktihkeles vuekiej tjïrrh maahtoem faagesne vejtiestidh jïh vuesiehtidh, jïh learoehkidie baajedh tjetskehke årrodh jïh eadtjohkelaakan daajroem ohtsedh. Lohkehtæjja jïh learohkh edtjieh soptsestalledh learohki evtiedimmien bïjre histovrijisnie. Learohkh edtjieh nuepiem åadtjodh pryövedh. Dan maahtoem mietie maam learohkh vuesiehtieh, edtjieh nuepiem åadtjodh baakoeh bïejedh dïsse maam dååjroeh sijjieh buektiehtieh, jïh jïjtsh faageles evtiedimmien bijjeli ussjedadtedh. Lohkehtæjja edtja bïhkedidh dan guhkiebasse lïeremen bïjre jïh lïerehtimmiem sjïehteladtedh guktie learohkh maehtieh bïhkedassem nuhtjedh sov maahtoem evtiedidh histovrijisnie.
Galhkuvevuarjasjimmie
Galhkuvevuarjasjimmie edtja dam tjåenghkies maahtoem vuesiehtidh maam learohke histovrijefaagesne åtna gosse lïerehtimmiem galhkoe jåa3 lissiebigkeme sïejhme studijemaahtoen mænngan. Lohkehtæjja edtja soejkesjidh jïh sjïehteladtedh guktie learohkh åadtjoeh sijjen maahtoem vuesiehtidh joekehtslaakan, mesnie goerkese, ussjedadteme jïh laejhtehks ussjedimmie, ovmessie ektiedimmine. Lohkehtæjja edtja karakteerem histovrijasse bïejedh dan maahtoen mietie maam learohke vuesiehtamme gosse learohke lea daajroeh jïh tjiehpiesvoeth ektesne nuhtjeme.