Servodatmáhttu sámegillii, jo1/jo2 (SAK02‑01)
Gealbomihttomearit ja árvvoštallan

Oktavuođaid ovdamearkkat

Čilgehus

Gealbomihttomearit

Oahpahusa mihttomearri lea ahte oahppi galgá máhttit

  • suokkardit ja ovdabuktit áigeguovdilis fáttáid dahje digaštallamiid geavahettiin servodatfágalaš metodaid, gálduid ja digitála resurssaid, ja ákkastallat iežaset ja earáid oaiviliid ja árvvuid
  • suokkardit mo beroštumit ja ideologalaš oaidninsadji váikkuhit min ákkaide ja gáldoválljemiidda, ja reflekteret mo dat váikkuha iešguđet oaiviliidda
  • čilget sosialiserema ja ságaškuššat mo nuoraid identitehta ja iešdovdu váikkuhuvvo sosialiserema bokte
  • ságaškuššat mo persovnnalaš ekonomiija, kommersiála váikkuheapmi ja golahus váikkuhit ovttaskas olbmuide, joavkkuide ja servodahkii
  • reflekteret hástalusaid rájáidbidjamis ja ságaškuššat iešguđetlágan árvvuid, norpmaid ja lágaid mat gusket sohkabeliide, seksualitehtii ja rupmašii
  • reflekteret iežas digitála luottaid, suokkardit geat besset oaidnit luottaid, ja ságaškuššat mo dieđut ja persondieđut sáhttet geavahuvvot dahje boastut geavahuvvot
  • háhkat dieđuid iešguđetlágan sosiála erohusain Norggas ja ságaškuššat erohusaid ja olggobealvuođa oktavuođaid.
  • reflekteret kulturovdanbuktimiid, identitehta ja eallinvugiid ovttaláganvuođaid ja erohusaid majoritehta ja minoritehta gaskkas Norggas ja Sámis
  • suokkardit ja čilget mo servodaga ja bargoeallima organiseren Norggas lea rievdan, ja ságaškuššat mo davviriikkalaš servodatmodealla duste ovttaskas olbmuid ja servodaga hástalusaid
  • suokkardit ja ságaškuššat mo ealáhusvuođđu, innovašuvdna ja teknologiija hábmejit bargoeallima ja báikeservodagaid Norggas ja váikkuhit daidda
  • reflekteret maid mearkkaša leat mielborgárin, ja buohtastahttit mo politihkalaš vuogádagat leat organiserejuvvon iešguđet riikkain ja guovlluin
  • árvvoštallat mo fápmogeavaheapmi váikkuha ovttaskas olbmuide ja servodahkii
  • čilget olmmošvuoigatvuođaid vuođu ja suokkardit ja addit ovdamearkkaid olmmošvuoigatvuođaid rihkkumii Norggas ja máilmmis
  • árvvoštallat sivaid rasismii, vaššicealkámušaide ja vealaheapmái, maiddái čearddalaš vealaheapmái, ja doaibmabijuid eastadit daid, ja ságaškuššat cealkinfriddjavuođa rájáid
  • suokkardit hástalusa dahje riiddu báikkálaš, nationála dahje globála dásis ja ságaškuššat mot hástalus dahje riidu váikkuha iešguđet joavkkuide
  • ságaškuššat ekonomalaš lassáneami, eallinstandárdda ja eallinkvalitehta oktavuođaid globála ja guoddevaš perspektiivvas

Dađistaga árvvoštallan

Dađistaga árvvoštallan galgá leat mielde ovddideamen oahppama ja gelbbolašvuođa fágas. Oahppit čájehit ja ovddidit gelbbolašvuođa servodatmáhtus go reflekterejit beliid birra servodagas ja kritihkalaččat árvvoštallet ja digaštallet iešguđetlágan oktavuođaid ja perspektiivvaid. Oahppit čájehit ja ovdánahttet gelbbolašvuođa go geavahit servodatfágalaš metodaid ja digitála resurssaid guorahallat ja árvvoštallat čuolmmaid servodagas. Dasto oahppit čájehit ja ovdánahttet gelbbolašvuođa go reflekterejit iežaset birra oassin servodagas mas ellet, mii lea hábmen sin olmmožin, ja mo sii sáhttet váikkuhit iežaset ja earáid eallimii dál ja boahtteáiggis.

Oahpaheaddji galgá diktit ohppiid váikkuhit oahpahussii ja arvvosmahttit oahppanhálu njálmmálaš, čálalaš ja praktihkalaš vugiid bokte háhkat ja čájehit gelbbolašvuođa fágas, ja diktit ohppiid leat diehtoáŋgirat ja aktiiva ohcat máhtu. Oahpaheaddji ja oahppit galget gulahallat ohppiid ovdáneami birra servodatmáhtus. Oahppit galget beassat geahččaladdat. Ohppiid čájehuvvon gelbbolašvuođa vuođul galget oahppit beassat muitalit maid sii orrot máhttimin ja reflekteret iežaset fágalaš ovdáneami birra. Oahpaheaddji galgá oaivadit viidásat oahppama birra ja heivehit oahpahusa nu ahte oahppit besset geavahit rávvagiid ovddidit iežaset gelbbolašvuođa servodatmáhtus.


Oppalaš árvvoštallan

Oppalašárvosátni galgá čájehit oahppi ollislaš gelbbolašvuođa servodatmáhtus, go fágaoahpahus loahpahuvvo. Oahpaheaddji galgá plánet ja láhčit dili nu ahte oahppit besset čájehit iežaset gelbbolašvuođa iešguđet láhkai mat fátmmastit áddejumi, reflekšuvnna ja kritihkalaš jurddašeami iešguđet oktavuođain. Oahpaheaddji galgá bidjat árvosáni servodatmáhtus gelbbolašvuođa vuođul maid oahppi lea čájehan go oahppi lea geavahan máhtu ja gálggaid lotnolasat.