Sámegiella vuosttašgiellan (SFS01‑05)
Gealbomihttomearit ja árvvoštallan
Gealbomihttomearit 7. ceahki maŋŋá
Oahpahusa mihttomearri lea ahte oahppi galgá máhttit
- guldalit ja meannudit earáid árvalusaid ja ieš albmanahttit ja ákkastallat iežas oaiviliid beali
- reflekteret dan hárrái mo giella sáhttá albmanahttit olbmuid guottuid
- lohkat máŋggalágan teakstašlájaid ja ságastallat hámi ja sisdoalu birra
- reflekteret dan hárrái mo njálmmálaš muitalanárbevierut ja árvvut bohtet ovdan sámi girjjálašvuođas
- suokkardit ja reflekteret giela ja identitehta oktavuođa hárrái
- geavahit ávkkálaš lohkanvugiid ja strategiijaid mat heivejit teavstta hápmái ja sisdollui ja lohkama ulbmilii
- muitalit, juohkit dieđuid, ákkastallat ja albmanahttit dárkilit njálmmálaččat ja čálalaččat
- čállit iešguđetlágan teakstašlájaid main lea čielga ulbmil, sisdoallu ja struktuvra
- suokkardit ja geavahit iešguđetlágan gielalaš váikkuhangaskaomiid ja modalitehtaid iežas teakstaráhkadeamis ja njálmmálaš oktavuođain
- geavahit iešguđetlágan teakstameannudan- ja gulahallanreaidduid njálmmálaš ja čálalaš gulahallamis
- čilget ja geavahit máhtu giela hápmeoahpa, dábálaš suorggádusaid ja cealkkaráhkadeami birra
- geavahit riektačállima, cealkkaráhkadeami ja teakstačatnama guovddáš njuolggadusaid iežas teakstaráhkadeamis
- árvvoštallat iešguđetlágan gálduid jáhkehahttivuođa ja almmuhit gálduidis iežas barggus
- árvvoštallat iežas ja earáid teavsttaid ja buoridit iežas teavsttaid iešguđetlágan fágalaš eavttuid vuođul
- suokkardit ja čilget ovttaláganvuođaid ja erohusaid iežas ja earáid suopmana ja čállingiela gaskka
- reflekteret dan hárrái mo eará gielat váikkuhit sámegielaide
- suokkardit ja geavahit sániid ja doahpagiid mat gusket servodateallimii, luonddugeavaheapmái ja árbevirolaš máhttui
Dađistaga árvvoštallan
Dađistaga árvvoštallan galgá leat mielde ovddideamen oahppama ja gelbbolašvuođa fágas. Oahppit čájehit ja ovddidit gelbbolašvuođa sámegielas vuosttašgiellan 5., 6. ja 7. ceahkis go presenterejit ja ságastallet iešguđetlágan gielalaš ja fágalaš fáttáid birra, ja go ákkastallet njálmmálaččat ja čálalaččat heivvolaš ja girjás sátneriggodagain. Oahppit čájehit ja ovddidit maid gelbbolašvuođa go geavahit metagiela ságastaladettiin giela hápmeoahpa ja gielalaš erohusaid birra ja ságastaladettiin iežaset ja earáid teavsttaid birra čállinproseassas. Dasto oahppit čájehit ja ovddidit gelbbolašvuođa go lohket oanehis ja guhkit teavsttaid iešguđetlágan šáŋŋeriin, ja go rievdadit lohkanvuogi ja čállinstrategiijaid lohkama ulbmila mielde. Oahppit čájehit ja ovddidit maid gelbbolašvuođa go geavahit heivvolaš čállinstrategiijaid iešguđetlágan teavsttaid plánemis ja hábmemis; ja go albmanahttet heivvolaš gielalaš struktuvrraiguin, mat heivejit sisdollui, šáŋŋerii, hápmái ja ulbmilii.
Oahpaheaddji galgá diktit ohppiid váikkuhit oahpahussii ja oahppanhálu arvvosmahttit máŋggabeallásaš njálmmálaš, čálalaš ja praktihkalaš bargovugiiguin. Oahpaheaddji ja oahppit galget gulahallat ohppiid ovdáneami birra sámegielas vuosttašgiellan, ja oahppit galget beassat geahččaladdat. Gelbbolašvuođa vuođul maid oahppit čájehit, sii galget beassat muitalit maid orrot máhttimin ja maid máhttet buorebut go ovdal. Oahpaheaddji galgá oaivadit viidásit oahppama birra ja heivehit oahpahusa nu ahte oahppit besset rávvagiid geavahit iežaset gelbbolašvuođa viidásit ovddideapmái fágas ja iežaset njálmmálaš ja čálalaš teavsttaid buorideapmái.