Opplæringslova
§ 20-4 Bortvising av vaksne deltakarar
Kommunen og fylkeskommunen kan fastsetje i forskrift etter § 20-3 at deltakarar i opplæringa for vaksne kan visast bort frå opplæringa etter fleire eller grove brot på reglane i forskrifta, med dei avgrensingane som følgjer av denne paragrafen.
Ein deltakar kan ikkje visast bort dersom mindre inngripande tiltak er tilstrekkelege.
Deltakarar kan visast bort frå resten av kurset eller modulen dei er tatt inn på, dersom regelbrota er særleg alvorlege.
Kommunen eller fylkeskommunen kan ikkje delegere myndigheita til å gjere vedtak om at ein deltakar skal visast bort frå resten av kurset eller modulen til eit organ ved opplæringsstaden.
Forarbeid til loven
Paragrafen vidarefører dagens lov § 4A-9 med enkelte endringar. Paragrafen er omtalt i punkt 43.23 i Prop. 57 L (2022–2023).
Første ledd regulerer rammene for kva tilfelle og med kva varigheit det kan fastsetjast i dei lokale reglane etter § 20-3 at bortvising kan brukast som reaksjon på brot på reglane. Dersom bortvising ikkje er fastsett som ein reaksjon i reglane etter § 20-3, kan ikkje denne reaksjonsmåten brukast. Dersom bortvising skal brukast som reaksjon ved brot på reglane i lova, som forbodet mot ansiktsdekkjande plagg og plikta til aktiv deltaking, må dette fastsetjast i dei lokale reglane etter § 20-3. Med «kurset eller den modulen dei er tekne inn på» blir det sikta til opplæringseiningar som er avgrensa i tid, ikkje heile den førebuande opplæringa eller heile den vidaregåande opplæringa. Deltakarane kan ikkje fråtakast retten til opplæring. Kommunen og fylkeskommunen kan ikkje vedta bortvising frå så store opplæringseiningar at deltakaren i realiteten er fråteken retten til opplæring. Poenget er at deltakaren skal kunne visast bort frå det aktuelle kurset, modulen eller liknande, men ha moglegheit til å halde fram opplæringa ved neste oppstart av det aktuelle kurset eller modulen. Kva som ligg i «grove brot» og «særleg alvorlege brot», er omtalt i merknaden til § 13-1.
Andre ledd gjeld uavhengig av kor lang bortvising som er aktuell. Dersom det er tilstrekkeleg med mindre inngripande tiltak enn bortvising, skal mindre inngripande tiltak nyttast.
Tredje ledd regulerer kven som kan ta avgjerda om å vise bort vaksne deltakarar for resten av kurset eller den modulen dei er tekne inn på. Delegeringsforbodet er ikkje til hinder for at kommunestyret eller fylkestinget delegerer mynde til å bortvise for resten av kurset eller modulen til eit organ i kommuneadministrasjonen. For bortvising i kortare periodar enn resten av kurset eller den modulen den vaksne er teken inn på, kan kommunane og fylkeskommunane delegere mynde til å gjere vedtak på vanleg måte, jf. kommunelova § 5-3.
Bortvising for éin dag eller meir vil vere eit enkeltvedtak etter forvaltningslova § 2, og saksbehandlingsreglane i forvaltningslova for enkeltvedtak gjeld. Det må vurderast konkret om bortvising for kortare tid vil vere eit enkeltvedtak, til dømes kan bortvising for enkelttimar som skal gjennomførast noko fram i tid, vere eit enkeltvedtak.