Historjjá, sámi plána (HIS02‑03)
Fágaidrasttideaddji fáttát

Historjáfágas álbmotdearvvašvuođa ja eallinhálddašeami fágaidrasttildeaddji fáttás galget oahppit oahppat ahte sii leat historjáhábmejuvvon ja historjáhábmejeaddjit. Dát galgá váikkuhit dasa ahte oahppit máhttet áddet, váikkuhit ja hálddašit iežaset eallima. Oahppit galget oaidnit ahte vássánáigi ja mo dat lea govviduvvon, lea mielde hábmemin mo olbmot ja servodagat atnet iežaset ja earáid. Dás lea mearkkašupmi oadjebas identitehta ovdáneapmái. Áddet mo olbmot leat leamaš mielde hábmemin historjjá, addá ohppiide áddejumi das ahte maiddái sii sáhttet leat mielde hábmemin iežaset dálááiggi ja boahtteáiggi. Dákkár áddejupmi sáhttá leat mielde addimin oaivila eallimii ja movttiidahttit sin dahkat buriid árvoválljemiid. Historjáfágas lea sáhka mo olbmot vássánáiggis dustejedje iežaset eallineavttuid, ja oahppit galget ovdánahttit historjjálaš empatiija. Dát galgá addit ohppiide vuođu ovdánahttit árvvusatnima earáide ja dahkat vásttolaš eallinválljemiid.

Historjáfágas demokratiija ja mielborgárvuođa fágaidrasttildeaddji fáttás galget oahppit oahppat demokratiija vuolgaga ja ovdáneami. Fága galgá maiddái addit ohppiide áddejumi mii dat birgeha demokratiijaid. Oahppit galget maiddái máhttit oaidnit ahte demokratiija ii leat leamaš, ii ge leat diehttelas, muhto boađus olbmuid válljemiin vássánáiggis, dálááiggis ja boahtteáiggis. Dasto galgá historjáfága leat mielde loktemin dihtomielalašvuođa eamiálbmot- ja minoritehtaperspektiivvaide ja hábmet vejolašvuođaid ovttasbargat, gulahallat ja digaštallat. Historjáfága bokte oahppit ohppet oaidnit perspektiivvaid girjáivuođa ja áddet ahte olbmuin leat iešguđetlágan vuoruheamit, miellaguottut ja árvvut iešguđet konteavsttain. Historjáfága lea ná mielde dagaheamen ohppiid dihtomielalažžan vejolašvuođaide mat sis leat šaddat aktiiva mielborgárin.

Historjáfágas demokratiija ja mielborgárvuođa fágaidrasttildeaddji fáttás galget oahppit oahppat olbmuid ja luonddu ovttasdoaibmama. Fága čájeha mo olbmot leat vuhtiiváldán luonddu, hálddašan ja geavahan resurssaid. Historjáfága fuomášuhttá maiddái mo olbmuid doaimmat leat rievdadan eallineavttuid eatnamis, seammás go olbmuin maiddái leat dáiddut čoavdit váttisvuođaid mat leat čuožžilan. Historjádihtomielalašvuohta addá ohppiide áddejumi das ahte iežaset válljemiid váikkuhusat šaddet earáid historján. Danne sáhttet sii maiddái šaddat dihtomielalažžan iežaset vejolašvuođaide váikkuhit eanet guoddevaš servodaga buorrin.