Norsk for elever med samisk (NOR03‑04)
Vihkeles tjiehpiesvoeth

Njaalmeldh tjiehpiesvoeth faagesne nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline leah maehtedh mubpiejgujmie laavenjostedh viehkine goltelidh, soptsestidh jïh soptsestalledh. Daate sæjhta jiehtedh retorihkeles tjiehpiesvoeth nuhtjedh jïh maereleslaakan ovmessie spontaane jïh ryöjreldihkie gaskesadtemetsiehkine soptsestidh, aaj maehtedh ovmessie såarhts njaalmeldh åehpiedehtemh soejkesjidh jïh åehpiedehtedh mah leah dåastoejidie sjïehtedamme. Faage nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline aktem sjïere dïedtem utnieh njaalmeldh tjiehpiesvoeth nöörjengïelesne evtiedidh. Evtiedimmie njaalmeldh tjiehpiesvoetijste lea maehtedh dejtie nöörjen gïeletjoejide haalvedh jïh lea maehtedh gïelem nuhtjedh biejjieladtje dååjresi bïjre soptsestidh, jïh mænngan jïjtse mïelh buektedh jïh jeereldihkie baakoeveahkam nuhtjedh geerve faageles teemaj bïjre.

Maehtedh tjaeledh nöörjengïelesne learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline lea maehtedh tjiehpieslidteræære sjangerinie jïh aamhtesesjangerinie soptsestidh, jïh maehtedh teeksth soejkesjidh, hammoedidh, jïh bueriedidh. Lea aaj maehtedh tjaelemestrategijh, reaktatjaelemem jïh tseegkemem teekstijste haalvedh. Tjaeledh lea aaj akte vuekie åssjaldahkh evtiedidh jïh öörnegen mietie bïejedh juktie lïeredh. Faage nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline aktem sjïere dïedtem åtna lïerehtimmien åvteste maehtedh nöörjengïelesne tjaeledh. Tjaelemeevtiedimmie nöörjengïelesne learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline lea aelkedh tjoejh jïh bokstaavh lïeredh mah leah jeatjahlaakan nöörjengïelesne, teeksth ovmessie sjangerinie soejkesjidh, hammoedidh jïh bueriedidh jïh mejtie lea ålman, medijumese jïh dåastoejasse sjïehtedamme. Tjaeleme nöörjengïelesne learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline lea maehtedh ahkedh stuerebe baakoeveahkine jïh gïeleldh jearsoesvoetine nöörjengïelesne soptsestidh.

Maehtedh nöörjengïelesne lohkedh learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline lea maehtedh lohkedh dovne paehpierisnie jïh digitaale. Lea aaj maehtedh tjiehpieslidteratuvrem jïh aamhteseprovsam lohkedh, lohkemestrategijh haalvedh mah leah aajkose lohkeminie sjïehtedamme, jïh maehtedh teeksth laejhtehkslaakan vuarjasjidh. Lea aaj noereme teeksth lohkedh gusnie dovne tjaeleme, guvvieh, taalh jïh jeatjah buektemehammoeh. Faage nöörjen learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline aktem sjïere dïedtem lïerehtimmien åvteste maehtedh nöörjengïelesne lohkedh. Evtiedimmie lohkemisnie nöörjengïelesne learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline lea avkodingtjiehpiesvoeth voestesgïeleste sertedh, jïh maehtedh baakoeh, raajesh jïh åenehks teeksth lohkedh goske maahta geervebe teeksth lohkedh, toelhkestidh jïh ussjedadtedh, ovmessie sjangerinie jïh ovmessie ulmide.

Digitaale tjiehpiesvoeth nöörjengïelesne learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline leah maehtedh digitaale gaaltijh gaavnedh, vuarjasjidh jïh nuhtjedh gosse teekstine barka. Lea aaj maehtedh digitaale vierhtieh kreatijvelaakan nuhtjedh juktie noereme teeksth sjugniedidh, jïh laejhtehks jïh etihkeles voerkesvoetem evtiedidh åehpiedehtemen bïjre jïjtsistie jïh mubpijste digitaalelaakan. Evtiedimmie digitaale tjiehpiesvoetijste nöörjengïelesne learoehkidie saemiengïeline voestesgïeline lea aelkedh aelhkie noereme teeksth darjodh jïh noereme teeksth soejkesjidh, evtiedidh jïh redigeeredh daajroen mietie guktie doh ovmessie buektemevuekieh ektesne juhtieh. Evtiedimmie lea aaj ahkedh stuerebe jïjtjeraarehkevoetem jïh vuarjasjimmiefaamoem vuesiehtidh gosse digitaale gaaltijh veeljieh jïh nuhtjieh.